یک محیط غنی، محیطی است که کودک در معرض محرکهای کلامی، حسی و حرکتی قرار گیرد و در تعامل با دیگران، آنها را تجربه کند.
· هنگام بازی با کودک خود، لغتگذاری کنید. مثلا وقتی کارهای روزمره را انجام می دهید، کلمات جدید بگوئید (می خواهم گردگیری کنم).
· انتخاب کتاب در سطح زبانی کودک بسیار مهم است، یعنی اینکه فقط به سن تقویمی بر روی جلد کتاب نگاه نکنید بلکه با سن کلامی کودک تطبیق دهید.
· طبیعت: از طبیعت علاوه بر گشت و گذار، به عنوان یک منبع آموزشی استفاده کنید. (مثال: چوب ها یا سنگ های مختلف را پیدا کنید و در مورد ویژگی ها و اندازه های آنها با هم صحبت کنید، خلاقیت به خرج دهید و با آنها چیزهایی بسازید و...)
· یک قدم جلوتر از کودک باشید نه ده قدم. به طور مثال اگر کودک گلی را می چیند و به شما می دهد و میگوید «گل مامان»، شما بگوئید «گل برای مامانِ، من گل دوست دارم» و توجه کودک را به تفاوت گلها جلب کنید.
چند نمونه دیگر از رفتارهایی که شاخص محیط غنی است و باید رعایت شود:
· حضور کامل و متمرکز پدر و مادر حداقل روزی نیم ساعت ( بدون گوشی و عوامل مزاحم)
· کتاب خواندن برای کودک
· بازی مناسب سطح رشد کودک
· مداخله کودک در کارهای منزل و خرید. مثلا بگوئید امروز همراه شما خرید خانه را انجام دهد، لیست بنویسید و در مورد آن از قبل صحبت کنید تا کودک آماده شود، حتی میتوانید بازی نمادین خریدتان را انجام دهید که کودکتان بداند چه انتظاری از او دارید.
· مسئولیت دادن در حد توان و درک کودک. ( جمع کردن اسباب بازی ها با هم، کمک در شستن میوه ها، لباس در ماشین لباسشویی گذاشتن و ...)
· خمیر بازی و آرد بازی، نقاشی و رنگ انگشتی، بازی حرکتی در فضای باز مثل توپ بازی در پارک.
زهراالسادات پروری
کارشناس ارشد علوم تربیتی
معاون آموزشی خانه کودک دوزبانه جام جم